چاق يا تپل مساله اين است!


 

نويسنده: ليلا سيف




 
پنج فرمان براي تشخيص چاقي و رژيم درماني:

1- نسبت قد و وزنتان را بگيريد
 

اينکه در مرز انفجار باشيم و اصلا زير بار چاق بودن نرويم، مشکلي را حل نمي کند. براي اينکه بدانيم اصلاً چاق هستيم يا نه اول بايد بدانيم وزن ايده آل مان چقدر است. واقعيت اين است که براي فهميدن وزن ايده آل لازم نيست معادله رياضي پيچيده اي حل کنيد. بهترين فرمولي که وجود دارد همان نسبت وزن به قد است. در وزن ايده آل پزشکي، قد شما منهاي 105 مي شود وزن پزشکي شما؛ يعني در اين حالت شما سالميد و نه دچار چاقي هستيد و نه لاغري. حالا اگر يک خرده به خودتان سخت بگيريد و قدتان را منهاي 110 کنيد، به وزن ايده آل زيبايي مي رسيد، همان وزني که اين روزها برايش رژيم آن چناني مي گيرند. البته اين فرمول با توجه به جنسيت، سن و استخوان بندي آدم ها يک نوسان پنج کيلويي دارد؛ نوساني که مقدارش را پزشک تشخيص مي دهد.

2- آلبوم خانوادگيتان را چک کنيد!
 

قبل از هر تصميمي براي لاغر شدن با خودتان روراست باشيد و چک کنيد ببينيد در خانواده تان فقط شما چاق هستيد يا اينکه در فاميل تپل ها زندگي مي کنيد. البته چاقي شما غير عمدي (ژنتيکي) باشد يا عمدي (نتيجه پرخوري و تنبلي) تاثير زيادي در روش هايي که براي لاغري انتخاب مي کنيد، دارند. البته غير از موارد حاد نمي توانيد به اين سادگي ها متوجه شويد که به ويروس چاقي خانوادگي دچار هستيد يا نه. گاهي اوقات ممکن است اين ويروس يک جورهايي خودش را قايم کرده باشد. بنابراين بهتر است قبل از گرفتن رژيم و حتي شروع کردن ورزش هاي حرفه اي يک سري آزمايش کامل بدهيد تا وضعيت بدنتان دستتان بيايد. اين طوري مي توانيد خيلي راحت تر در راه سختي که پيش رويتان است قدم بگذاريد.

3- توهم چاقي نداشته باشيد
 

بعضي ها که کلاً چاقند و حق دارند غصه چاقي داشته باشند اما بعضي هاي ديگر هم هستند که در بدبينانه ترين حالت هم با چاق ها در يک لانگ شات جا نمي شوند اما هميشه در حال رژيم گرفتن براي فرار از چاقي هستند. اين آدم ها نه چاقند و نه در اکثر مواقع دچار چاقي مي شوند، اينها توهم چاقي دارند؛ بيماري اي که يک جورهايي روي چاقي واقعي را سفيد کرده و اگر چاقي يک روزي درمان داشته باشد، توهم چاقي هرگز درمان ندارد. کساني که دچار توهم چاقي هستند کافي است يک بار وزن ايده آل پزشکي و وزن زيباييشان را پيدا کنند و اگر در محدوده خطر نبودند دست از لوس بازي و توهم بازي بردارند. اگر هم با به دست آمدن وزن ايده آل باز هم نگران چاقي در آينده بودند مي توانند يک نگاهي به بزرگ ترين فاميلشان بيندازند. اگر بزرگتر ها و پا به سن گذاشته ها چاق باشند توهمشان يک جورهايي درست است و بايد به فکر پيشگيري باشند اما اگر در خانواده شان چاقي در ميانسالي هم وجود نداشت باز هم لازم است دست از لوس بازي بردارند اما اگر هيچ کدام از اينها جواب نداد، مي توانند به يک پزشک مراجعه کنند و تاييد نهايي را از او بگيرند. به هر حال انجام دادن همه اين کارها از درمان بيماري بي اشتهايي و ترس از غذا خوردن که به مرور در افرادي که توهم چاقي دارند به وجود مي آيد، به مراتب ساده تر است.

4- به هر حرفي توجه نکنيد
 

چاق ها هميشه يک گوش شنوا و دربست براي گرفتن ديالوگ هايي دارند که مضمونشان لاغر شدن است؛ توصيه هايي که اغلبشان آن قدر دهان به دهان چرخيده اند کاملاً عوض شده اند و يک جورهايي تاثير عکس دارند؛ مثلاً چاق هايي که براي فرار از تاثيرات روغن مايع روغن زيتون مي خورند از همين توصيه ها استفاده کرده اند؛ روغن زيتوني که به خاطر فوايدش توصيه مي شود. حالا فکرش را بکنيد يک چاق وقتي سالادش را با روغن زيتون مي خورد مثل اين است که سالادش را با روغن حيواني بخورد. بعضي از رژيمي ها هم فکر مي کنند اگر برنج نخورند شاهکار کرده اند و در عوض هر چقدر بخواهيد مي توانند نان بخورند. البته ارزش غذايي نان از برنج زيادتر است اما واقعيت اين است که هر دوي اينها به يک اندازه در چاقي موثرند و رژيم را بي اثر مي کنند.

5- خودکشي نکنيد، رژيم بگيريد
 

بهترين رژيم، رژيمي است که پشت آن کوهي از اطلاعات در مورد مواد غذايي و تاثيرات آنها وجود داشته باشد. به هر حال بدن ما به روزي سه وعده غذاي اصلي و سه وعده غذاي فرعي (ميان وعده ها) احتياج دارد. حالا با شناخت مواد غذايي و ميزان کالري آنها مي شود بهترين غذاها و ميان وعده را در بهترين زمان خورد و چاق نشد. نکته جالب اين هم اينجاست که هر چقدر از مقدار غذايتان در روز کم کنيد باز هم شاهد يک شاهکار نخواهيد شد.
* هيچ کس نمي تواند بيشتر از 330 گرم در روز وزن کم کند. اين 330 گرم هم نتيجه اين است که از صبح تا شب هيچ چيز نخوريم و حتي به سرم هم فکر نکنيم. بدن يک جوان در سخت ترين شرايط هم از روزي 330 گرم بيشتر لاغر نمي شود. بنابراين افسانه هايي را که از پنج کيلو لاغري در پنج روز حکايت مي کنند باور نکنيد.
* تنظيم زمان خوراکي ها مي تواند در راحت تر وزن کم کردن موثر باشد اما واقعيت اين است که در مقدار وزني که کم مي کنيد تاثيري ندارند؛ مثلاً فکر نکنيد اگر شام نخوريد و به جايش وقت ناهار هر چه دل تنگتان مي خواهد غذا بخوريد،؛ بدون دردسر لاغر مي شويد. شام نخوردن فقط باعث مي شود که راحت بخوابيد و در لاغري تاثير چنداني ندارد.
* آدم عاقلي که رژيم دارد با اعصاب خودش بازي نمي کند؛ مثلاً در مهماني يا مسافرت مي شود مثل آدم هاي معمولي غذا خورد و در روزهاي ديگر اضافه وزن را جبران کرد. در خيلي از مواقع حرص خوردن به جاي غذا خوردن باعث مي شود بعدها مثل فنر فشرده هر چه را دم دستتان مي رسد بخوريد. اين همان مشکلي است که به آن مي گويند بازگشت پيروزمندانه چاقي.
* خيلي ها رژيم هاي موفقي مي گيرند و به وزن ايده آلشان هم مي رسند اما تعداد کساني که اين وزن را حفظ مي کنند خيلي کم است. مشکلي هم که براي اين افراد پيش مي آيد اين است که بدن بعد از چند دوره تحمل رژيم يک جورهايي در برابر نخوردن واکسينه مي شود. به اين ترتيب رژيم هاي دوم و سوم به مراتب از رژيم اول سخت تر مي شوند.

نکته
 

جهان دچار چاقي است
 

ديگر در هيچ کجاي دنيا از جوان هاي بلند بالا و باريکي که تا همين 30 سال پيش همه شکل هم بودند و لاغري يکي از خصوصيات مشترکشان بود، خبري نيست؛ جوان هايي که اصلاً باورشان نمي شد نسل بعد از آنها و بچه هايشان تا 30 سال ديگر به صورت مشترک عزاي چاقي بگيرند؛ نسلي که امروز يا در حال ترکيدن است، يا چاق و غمگين است يا در حال دست و پنجه نرم کردن با انواع و اقسام رژيم هاي با ضرر و بي ضرر و توهم چاقي است. اين روزها عبارت « چاقي» در نزدگي همه مان نقش اساسي را بازي مي کند؛ بيماري خطرناکي که يا آن قدر جدي نمي گيريمش که خط قرمز را رد مي کند يا آن قدر جدي مي گيريمش که همراهش از خط قرمز رد مي شويم.

نکته
 

عروس رفته رژيم بگيره!
 

درست در زماني که دنيا به سمت تپل شدن پيش مي رود، مد هم با لجبازي خاصي به سمت استخواني شدن مي تازد. اصلاً قصه همين است. هر وقت يک چيزي کمياب باشد، به سرعت ناياب هم مي شود. در مورد چاقي هم همين طور. لااقل پدر و مادرهايمان هنوز يادشان هست که تا همين 30 سال پيش وقتي بحث خواستگاري رفتن و اينها پيش مي آمد، سر و مر و گنده بودن، جزء خصوصيات مثبت عروس خانم بود! اما اين روزها دور، دور کساني است که در خصوصيات مثبتشان خبري از چاقي نيست. به خاطر همين هم هست که امروز لاغرها اعتماد به نفسشان بالاتر رفته و در عوض، چاق ها دست به هر کاري مي زنند که لاغر شوند. اما براي لاغر شدن شرايطي لازم است که به کمک آن مي شود هم لاغر شد و هم لاغر ماند؛ شرايطي که اگر آنها را نداشته باشيم و در صدد کسبشان هم نباشيم، شتر چاقي هيچ وقت به مقصد لاغري نخواهد رسيد.

نکته هاي تغذيه اي
 

دوست ها و دشمن ها
 

بهترين راه براي سالم ماندن و لاغر ماندن اين است که بدانيم چي بخوريم و چي نخوريم؛ اطلاعاتي که مي شود با مشاوره يا خواندن انواع و اقسام کتاب هاي درست و درمان در حوزه تغذيه آنها را به دست آورد.

پروتئين ها
 

مهم ترين گروه مواد غذايي همين پروتئين ها هستند. گوشت قرمز و سفيد که اين روزها نخوردنشان هم خيلي مد شده است، هم کمک زيادي به تامين انرژي بدن مي کند و هم چاق نمي کنند. خوبي پروتئين هم همين است که چاق نمي کند. در بدترين رژيم ها هم شما مي توانيد خودتان را ببنديد به گوشت مرغ و خيالتان هم راحت باشد که رژيمتان سر جايش است. البته خوردن يک مرغ کنتاکي در يک وعده هيچ ربطي به رژيم ندارد اما اگر پروتئين ها به مقدار لازم مصرف شوند بيشتر از سبزيجات چاق نمي کنند.

لبنيات
 

بعد از پروتئين ها، از مهم ترين گروه هاي غذايي هستند، خيلي هم براي بدن لازمند. خطر چاقيشان هم در حد همان پروتئين هاست. اما در رژيم هاي غذايي خوردن شير از اين گروه به شدت توصيه مي شود؛ از بقيه کمتر چاق مي کند و همراه با خرما مي تواند بخش زيادي از انرژي بدن آدم رژيم را تامين کند.

سبزيجات
 

بهترين گروه مواد غذايي براي يک رژيم واقعي همين سبزيجات هستند؛ گروهي که حتي اگر از فرط خوردن آنها بترکيد يک سير هم چاق نمي شويد. سبزيجات هم معده را پر مي کنند، هم آب بدن را تامين مي کنند و هم چاق نمي کنند.

چربي ها
 

در مفيد بودنشان که حرفي نيست ولي از آنجا که ما هر چه مي کشيم از اين چربي ها مي کشيم، خوردن يک ذره اش هم براي يک رژيم مثل لگد زدن گاو نُه مَن شيرده به سطل شير است.

کربوهيدرات ها
 

غلات و حبوبات و نشاسته و خلاصه بيشتر چيزهايي که در روز مي خوريم مثل برنج و نان، از همين گروهند؛ گروهي که به شدت چاق مي کنند و اگر در مدت رژيم بي خيالشان شويد اتفاق خاصي نمي افتد.

ميوه ها
 

ميوه ها هم از گروه هاي مهم هستند؛ گروهي که اگر چه مفيد است اما بعضي وقت ها باعث گمراهي رژيمي ها مي شود. ميوه ها به خاطر قندي که دارند اکثراً چاق کننده اند، در حالي که رژيمي ها هميشه ميوه را به خيال اينکه چاق نمي کند با وجدان راحت مي خورند. به هر حال ميوه در رژيم خيلي مهم است. قطعاً خوردن يک خربزه به جاي شام به لاغر شدن منتهي نمي شود.
منبع: همشهري جوان، شماره 288